top of page

Kapsayıcı bir program takvimi nasıl planlanır?

Başlarken

Planlama

Bu araç, program takviminizi planlarken gözden kaçırmamanız gereken önemli aşamalar, süre ve süreçlere dair rehberlik sağlamak amacıyla oluşturulmuştur. 

Meseleler

  • Sosyal girişim destek kuruluşları için kapsayıcılık
    "Hızla değişen bir dünyada, yerel sosyal girişimcilik ekosistemleri de sürekli olarak evriliyor ve yeni zorluklar ve fırsatlar ortaya çıkıyor (Better Incubation)." Türkiye’de de hızla dönüşen sosyal girişimcilik ekosisteminde gerçekten olumlu bir etki yaratmak ve yeniliği sürdürmek için, destek kuruluşlarının, hizmet verdikleri toplumların çeşitli ihtiyaçlarına ve seslerine duyarlı, uyum sağlayabilen ve tepki verebilen bir yapıya sahip olduklarından emin olmaları gerekiyor. Kapsayıcı girişimcilik, cinsiyet, etnik köken, engellilik, yaş, sosyoekonomik durum veya göçmenlik durumu gibi faktörlerle belirlenen toplumsal eşitsizlikleri ele alır. Aynı zamanda ekonomik büyümeyi teşvik eder, iş fırsatları yaratır ve sosyal adaleti sağlar. Kapsayıcı girişimcilik, sadece ekonomik kazancı değil, aynı zamanda toplumsal dönüşümü hedefler. Bu yaklaşım, toplumun her kesimini kucaklamayı ve sürdürülebilir kalkınma hedeflerine ulaşmayı amaçlar (1). Sosyal girişimcilik alanının daha kapsayıcı hale gelmesi, girişimcileri farklı bakış açılarıyla gördüğümüzde mümkün olur. Bu kapsayıcı bakış açısı, sadece sistemsel sorunları değil, aynı zamanda kendi önyargılarımızı da görmemizi sağlar. Bu sayede, herkes için eşit fırsatlar yaratmak, girişimcilerin yeteneklerine ve potansiyellerine göre fırsatlara erişmelerini sağlamak ve çeşitlilik kazanmak mümkün olur. Kapsayıcı bir yaklaşım benimsemek, sosyal girişimcilik alanını daha etkili hale getirir çünkü farklı bakış açıları ve deneyimler, daha iyi çözümler üretmemize ve toplumsal sorunları daha etkili bir şekilde ele almamıza olanak tanır. Bu nedenle, kapsayıcı girişimcilik, sadece bireylere ve toplumlara daha fazla fırsat sunmakla kalmaz, aynı zamanda sosyal girişimcilik ekosistemini daha güçlü ve sürdürülebilir hale getirir. 1990'ların başında ortaya çıkan bir terim olan “Nothing About Us, Without Us” - "Bizimle İlgili Konularda Biz Olmadan Olmaz"- kapsayıcı programlar oluştururken de uygulanabilecek bir kavramdır. Bu ifade, genellikle temsil edilmeyen bireylerin bulunduğu belirli bir grup üzerinde doğrudan etkisi olan hiçbir kararın, o grubun doğrudan katılımı olmaksızın alınmaması gerektiği anlamına gelir. Sosyal girişimciler için hazırlanan ve belirli bir gruba yönelik uygulayacağınız destek programlarını, o grubun temsilcileri veya bu grubun doğrudan içinde çalışan bir organizasyonla ortaklık kurarak tasarladığınızdan emin olmanız gerekir. Engelliler veya göçmenler ve mülteciler gibi gruplar, geçmiş deneyimleri nedeniyle yeni duydukları organizasyonların programlarına katılmaktan çekinebilirler; çünkü geçmişte zamanlarını, bilgilerini ve kaynaklarını, karşılığında gerçek bir fayda elde edemeden harcamış olmaları kuvvetle muhtemeldir. Sunabileceğiniz şeylerin gerçekten hedef kitlenin istekleriyle uyumlu olduğundan ve ihtiyaçlarını dinlemek ve anlamak için yeterince uzun süre varlığınızı sürdüreceğinizden şüphe edebilirler. Bu nedenle, temsil edilmeyen herhangi bir gruba yaklaşırken - özellikle sizin bir parçası olmadığınız bir grupsa - niyetlerinizin ve eylemlerinizin farkında olmanız gerekir.
  • Kapsayıcılık Yolculuğu: Başlarken ve uygularken dikkat edilmesi gerekenler
    İşinizi kapsayıcı hale getirme taahhüdünüz uzun vadeli olmalı, yalnızca belirli bir programa özgü değil. Kapsayıcılık çalışmalarına başlamadan önce amacınıza bir bakın. Bu gruplar için yaptığınız tüm çalışmalarda hedef kitleniz için en iyi olanı yine onlarla birlikte önceliklendirmeniz gerektiğini ve bunun uzun vadeli bir süreç olduğunu unutmayın. Bu gruplarla çalışma ve ilişki kurma konusunda organizasyon içinde etik standartlara sahip olduğunuzdan emin olarak bunu organizasyonel kültürünüzün merkezine alın. Yaklaşmayı umduğunuz gruplarla ilgili bilgi ve deneyim seviyenizi düşünün ve bir yol haritası çizin. Kim olduğunuz ve bu topluluğun üyeleri için neyi (yapabileceğiniz) temsil edebileceğinizi düşünün ve ardından onlara yaklaşmak için kullanabileceğiniz kapsayıcı bir dil düşünün. Bu grupla çalışmak için hali hazırda sizden daha fazla deneyime sahip birini bulmak ve destek almak iyi bir fikir olabilir.

Profesyonel İpuçları

  1. Program takviminizi oluştururken, tüm resmi tatilleri, katılımcıların farklı dini ve milli bayramlarını ve pratiklerini de dahil edecek şekilde önemli gün ve saatleri, okul tatil dönemlerini ve girişimcilik ekosisteminde yararlanıcılarınızı ya da paydaşlarınızı etkileyebilecek diğer büyük etkinlikleri hesaba katmayı unutmayın. 

  2. Planlanan program ile gerçekleşen program her zaman birbirinden farklı olacağı için takvimde esnekliğe yer bırakmak önemlidir. 

  3. Eğer sadece bir program yürütmüyorsanız program takviminizi hazırlarken diğer programların yoğun olacağı dönemleri de göz önünde bulundurun.

  4. Destek programı hazırlık aşaması temel adımlar aşamasında yapılan araştırmanın ve alınan kararların somut bir plan çerçevesinde uygulanmasıdır. Büyük ve önemli kararlar Temel Adımlar aşamasında alınırken, bu aşamada uygulamaya dönük pratik kararlar alınması idealdir.

  5. Program başvurularını en az 1 ay süreyle açık tutmak başvuru sayısının yanı sıra ‘kaliteli’ başvuru sayısını da arttırır. Başvuranlara düşünme ve hazırlanma payı bırakmak önemlidir. Başvuru kriterleri karmaşıksa, başvuran tarafından hazırlık ve planlama gerektiriyorsa bu sürenin makul şekilde artırılması önerilir. Birçok iyi örnekte başvurular açıkken katılımcıların soru sorabileceği ve yanıt alabileceği etkinlikler düzenlenir ya da iletişim mecraları kurulur. 

  6. Başvuruları eleme ve katılımcıları seçme sürecinin 1 hafta içerisinde tamamlanması idealdir. Seçim süreci ilerlerken başvurusu olumlu ya da olumsuz bulunanlara yönelik duyuru ya da geribildirim şablonlarının hazırlanması önerilir. Başvuranların programa neden kabul edilmediğini öğrenebilmesi kıymetlidir.

  7. Program uygulama sürecine dair kamuoyu ile açık bilgi paylaşılması programın görünürlüğünü artırarak daha sonraki döngülerde başvuru sayısını, kalitesini ve paydaş işbirliklerini arttırır.

  8. Değerlendirme, performans metriklerinin de gözden geçirilmesini içeren bir süreçtir ancak performans değerlendirmesinden ibaret değildir. Kapsamlı bir değerlendirme aşaması için etki yönetim aracına göz attığınızdan emin olun. 

İlgili Bölümler

Image by Tim Mossholder

Program katılımcılarının ihtiyaçları nasıl anlaşılır?

Image by Toa Heftiba

Programın etki ölçümü sürecinde nelere dikkat edilmelidir?

Image by Ian Schneider

Çeşitlilik içeren  bir katılımcı kitlesine nasıl ulaşılır? 

Açık Alan Ofisi

Girişimci destek kuruluşları için kapsayıcı bir örgüt kültürü nasıl oluşturulur?

İleri Okumalar

bottom of page